لەگەشت و سەیرانەکانت چۆن خۆت لە نەخۆشی دەپاریزى

05/03/2023

لە وەرزى گەشت و سەیران نزیک دەبینەوە و زۆرێکمان پێمان باشە گەشتێکمان هەبێت بۆ ناوچە دیمەندارەکانی شار و شوینە گەشتیارەکان  نزیک بن یان دوور. هەمیشەش لە کاتی گەشتەکاندا، ئەو نەخۆشیانەى کە بەهۆى خۆراکەوە توش دەبێت وەک سکچوون و تەسەموم و رشانەو گرفتاریان ده‌بیت، بەڵام چەند ئامۆژگارییەکی سادە هەیە کە ئەگەر پەیڕەوی لێبکەیت، مەترسی تووشبوون بەو نەخۆشیانە لە کاتی گەشتکردندا بە شێوەیەکی بەرچاو کەم دەکەیتەوە.


-نەخۆشی باو لە کاتی گەشتکردندا
باوترین نەخۆشی کە لەوانەیە لە کاتی گەشتکردندا ڕووبدات، سکچوونی گەشتیارە، کە پەیوەندی بە تێکچوونی کۆئەندامی هەرسەوە هەیە بەهۆی خواردنی خۆراک یان ئاوی پیسەوە. گرنگترین نیشانەکانی ئەم نەخۆشییە بریتین لە شلى و ئاوی پیسایی، ئازار و گرژبوونی سک، سکچوون، ڕشانەوە و تا. ئەم جۆرە سکچوونە بەزۆری لە ماوەی چەند ڕۆژێکدا باشتر دەبێت، بەڵام لە هەندێک حاڵەتدا ڕەنگە پێویستت بە یارمەتی پزیشک بێت بۆ چارەسەرکردنی.


-ڕەچاوکردنی پاکوخاوێنی 
باشترین ڕێگا بۆ ڕێگریکردن لە نەخۆشکەوتن لەکاتی گەشتکردندا، ڕەچاوکردنی پاکوخاوێنییە. دوای چوون بۆ حەمام و بەتایبەت سەرئاوە گشتیەکان و لە ڕێگادا، پێش نانخواردن و پێش ئامادەکردنی خواردن، دڵنیابە دەستەکانت بە وریاییەوە بە ئاو و سابوون بشۆیت. هەوڵبدە دەست و پەنجەکانت بەکارنەهێنیت بۆ ئەوەی خواردن بخەیتە ناو دەمتەوە لەکاتی نان خواردندا و بە کەوچک و چنگاڵێکی خاوێن ئەنجامی بدەیت. هەمیشە لەکاتی گەشتکردندا پاککەرەوەی دەستەکانی کحول لەگەڵ خۆتدا هەڵبگرە بۆ ئەوەی بتوانیت بەکاریبهێنیت ئەگەر دەستت بە ئاوی پاک  نەگەیشت. بە تایبەت ئەگەر منداڵت لەگەڵتدا سەفەر دەکات، پێویستە زیاتر ئاگاداری پاکوخاوێنی کەسی ئەوان بیت.

-بەکارهێنانی ئاوی خواردنەوەی تەندروست
ئاو یەکێکە لە باشترین خواردنەوەکان بۆ ئەوەی لەکاتی گەشتکردندا شێدار بمێنێتەوە. باشترین ڕێگا بریتیە لە کڕینی ئاوی کانزایی، ئاوی خواردنەوە، ئاوی گازی و هتد. تەنانەت بۆ شوشتنی ددان و پاککردنەوەی دەم، پێویستە سەرچاوەی سەلامەتی ئاو بەکاربهێنیت. بەداخەوە لە زۆرێک لە پارکەکان یان هاوینەهەواریەکان ئاوی سەلامەتی شلەتێن بەردەست نییە و پێویستە هەمیشە ئاوی پێویست لەگەڵ خۆتدا هەڵبگریت. ئەگەر ناچار بوویت ئاوی ناپارێزراوی شلەتێن بەکاربهێنیت، دڵنیابە پێش بەکارهێنان بیکوڵێنە. سەهۆڵێک مەکڕن و بەکاری بهێنە کە نازانیت لە کام سەرچاوەی ئاوەوە وەرگیراوە

-هەڵبژاردنی خواردن و خواردنەوە گونجاوەکان
لەم ڕووەوە پێویستە چەند خاڵێکیش لەبەرچاو بگریت. دڵنیابە لە خواردن دوای گەرمکردنەوەی لەکاتی گەشتکردن یان کاتێکی خۆش. دوور بکەوەرەوە لە خواردنی کوڵاو کە چەند کاتژمێرێک لە سەلاجە ماوەتەوە. هەندێک جار لەوانەیە دوای پیکنیک خواردنی زیادە بهێنیتەوە ماڵەوە یان بۆ ژەمی داهاتوو بەکاری بهێنیت بەبێ ئەوەی لەکاتی گەشتکردندا گەرمی بکەیتەوە. کاتێک خۆراک لە پلەی گەرمی ژووردا یان گەرمی دەهێڵرێتەوە، هەندێک بەکتریا تێیدا گەشە دەکات و دەیکاتە ژەمێکی نەگونجاو. ئەگەر ناچار بوویت ئەم خۆراکە بەکاربهێنیت، دڵنیابە پێش خواردنی گەرمی بکەیتەوە. هەمان شت لەبارەی خواردنەوەکانەوە ڕەچاو بکە و دوور بکەوەرەوە لە خواردنەوەی چا یان قاوە کە پلەی گەرمی بۆ پلەی گەرمی دەوروبەر دابەزیوە. خواردنی وشک و پاکەتکراو وەک چپس، نان یان کەلوپەلی لە قوتونراو دەتوانن بژاردەیەکی باش بن بۆ گەشتکردن، بەڵام دڵنیابە لەوەی کە پاکەتەکانیان زیانیان پێنەگەیشتووە. هەوڵبدە خۆت بەدوور بگرە لە خواردنی وەک پارچەی میوە یان سەوزە مەگەر دڵنیا نەبیت کە بە ئاوی پاک بە باشی شۆردراوەتەوە و لەناو دەفرێکی پاکدا هەڵگیراوە. هەوڵبدە پارچە میوەکان تەنها بۆ یەک ژەم ئامادەبکەیت، وە ئەگەر پلانت هەیە میوە بخۆیت لەکاتی گەشتکردندا ئەوا بەباشی بیشۆ و وشکی بکەرەوە و بەبێ بڕین لەناو دەفرێکی پاکدا هەڵیبگرە. دوور بکەوەرەوە لەو خواردنانەی وەک زەڵاتە، گۆشتی کەم کوڵاو یان ماسی کە بە تەواوی نەکوڵاوە. لە کاتی گەشتکردندا زۆرێک لە ئێمە حەز دەکەین خواردنی سەر شەقامەکانی شاری مەبەست تاقی بکەینەوە. باشترە ئەو خواردنانە هەڵبژێریت کە لە پلەی گەرمی بەرزدا لە بەردەمتدا کوڵاون، وەک خواردنی کباب، نەک ئەو خواردنانەی کە پێشوەختە ئامادەکراون و لە دۆخێکی ناتەندروستدا هەڵگیراون. ژنانی دووگیان هەرگیز نابێت لە کاتی گەشتکردندا بەرهەمە شیرەمەنییە پاستوریزەکراوەکان بەکاربهێنن.
-دوا ووتە
ڕەچاوکردنی ڕێنماییە سادەکانی پاکوخاوێنی لەکاتی گەشتکردندا دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ ئەوەی مرۆڤەکان تەندروست بن. گرنگیدانی تایبەت بە چ خواردنێک دەخۆین و چ سەرچاوەیەکی ئاو بەکاردەهێنین، دەبێتە هۆی پاراستنی ئەندامانی خێزان لە نەخۆشییەکانی وەک سکچوون و ڕشانەوە.

ژمارەی خوێندراو : 228 جار

هەواڵی زیاتر