ڕاوێژکاری ئەڵمانیا لەژێر فشاردایە بۆ ئەوەی هەڵوێستی توندتر بەرامبەر ئیسرائیل بگرێتەبەر، ئەندامانی هاوپەیمانییەکەی داوا دەکەن بەرلین بچێتە پاڵ بەیاننامەیەک کە لەلایەن دەیان وڵاتی ڕۆژئاواییەوە دەرچوە و "کوشتنی دڕندانە"ی فەڵەستینییەکان شەرمەزار دەکات.
فریدریش مێرز، ڕاوێژکاری ئەڵمانیا سەرکردایەتی یەکێتی دیموکراتی مەسیحی (CDU)ی ئەڵمانیا دەکات، تا دێت ڕەخنەی لە ئیسرائیل زیاتر دەبێت، بەڵام ئامادەنەبونی بەرلین لە بەیاننامە هاوبەشەکەی ڕۆژی دوشەممەی ڕابردوی یەکێتیی ئەوروپا و 28 وڵاتی ڕۆژئاوادا جێگەی سەرنج بو، بریتانیا و فڕەنسا لەنێو ئەو وڵاتانەی ڕۆژئاوا بون کە بەیاننامەکەیان واژۆ کرد و داوایان لە ئیسرائیل کرد دەستبەجێ کۆتایی بە شەڕەکە بهێنێت.
لە بەیاننامە هاوبەشەکەدا وڵاتان "لێشاوی ناڕێک و هاوکاری" بۆ فەڵەستینییەکان لە غەززە سه‌ركۆنه كرد و ڕایانگەیاندوە، زیاتر لە 800 کەسی مەدەنی لەکاتی داوای یارمەتیدا کوژراون.
ڕاوێژکاری ئەڵمانیا درەنگانی دوێنێ سێشەممە ڕایگەیاند، ئەنجومەنی ئەوروپا پێشتر بەیاننامەیەکی هاوبەشی دەرکردوە "نزیکە لە ناوەڕۆکدا هاوشێوەی ئەوەی لە نامەکەدا دەربڕدراوە".
بەیاننامەکەی ئەنجومەنەکە کە لە مانگی حوزەیرانی ساڵی ڕابردودا بڵاوکرایەوە، تێکچونی دۆخی مرۆیی غەززەی شەرمەزار کرد، بەڵام بەقەد نامەکە سۆزداری و ڕاستەوخۆ ڕەخنەی لە ئیسرائیل نەبو، هەروەها پلانی ئیسرائیل بۆ گواستنەوەی فەڵەستینییەکان بۆ شارێکی بەناو "شارێکی مرۆیی" کە سەرەتای ئەم مانگە ڕاگەیەندرا، سه‌ركۆنه نەکرد.
مێرز وتی، "من یەکێک بوم لە یەکەم کەسەکان کە زۆر بە ڕونی تەنانەت وتم کە دۆخی ئەوێ قبوڵکراو نییە" و ڕەتیکردەوە هیچ دوبەرەکییەک لەناو هاوپەیمانییەکەیدا هەبێت لەسەر ئەو پرسە.
بەڵام ڕەتکردنەوەی بەرلین بۆ واژۆکردنی ئەو بەیاننامەیە دوای ئەوە هات کە ئەڵمانیا چەند مانگێکە به ئاگاییه‌وه هه‌نگاو ده‌بێت، بۆ ئەوەی ڕەخنەکانی لە کارەکانی ئیسرائیل سنوردار بکات.
نزیکبونەوەیان لە ئیسرائیل بە بەرپرسیارێتییەکی تایبەت بەڕێوەدەچێت کە لە میراتی هۆلۆکۆستەوە سەرچاوەی گرتوە
بەرپرسانی ئەڵمانیا دەڵێن، نزیکبونەوەیان لە ئیسرائیل بە بەرپرسیارێتییەکی تایبەت بەڕێوەدەچێت کە لە میراتی هۆلۆکۆستەوە سەرچاوەی گرتوە، ئەوان پێیان وایە دەتوانن لە ڕێگەی کەناڵە دیپلۆماسییە تایبەتەکانەوە ئەنجامێکی باشتر بەدەستبهێنن، نەک بە لێدوانی گشتی.
مێرێتز یەکێکە لەو سەرکردانەی ئەوروپا کە بە ئاشکرا پێشنیاری میوانداریکردنی نه‌ته‌نیاهۆی کردوە بەبێ ئەوەی دەستگیری بکەن و فەرمانی دادگای تاوانە نێودەوڵەتییەکان لە لاهای جێبه‌جێ بكه‌ن، بەهۆی گومانی تاوانی جەنگەوە.
ئیسرائیل ئەو تۆمەتانە ڕەتدەکاتەوە کە ئاڕاستەی نەته‌نیاهۆ کراوە
ئیسرائیل ئەو تۆمەتانە ڕەتدەکاتەوە کە ئاڕاستەی نەته‌نیاهۆ کراوە و دەڵێت، پاڵنەری سیاسین. دادگای تاوانە نێودەوڵەتییەکان دەڵێت، هەمو ئەو وڵاتانەی واژۆیان لەسەر پەیڕەوی ناوخۆی ئەو دادگایە کردوە کە هەر 27 ئەندامی یەکێتی ئەوروپا لەخۆدەگرێت، پابەندن بە دەستگیرکردنی نەته‌نیاهۆ ئەگەر بچێته ناو خاکەکەیانەوە.
ڕەخنەگرانی ئەو ڕێبازەی مێرێتز لە نێویاندا هاوبەشەکانی هاوپەیمانی پارتی سۆسیال دیموکرات دەڵێن، کە میراتی هۆلۆکۆست ناتوانێت ببێتە بیانویەک بۆ پشتگوێخستنی تاوانەکانی ئیسرائیل، بەڵکو مانترای دوای هۆلۆکۆست کە "هەرگیز جارێکی تر" ئێستا دەبێ غەززە بگرێتەوە.
ئاماژەیان بەوەشکردوە، ئیسرائیل دەبێت ڕوبەڕوی "دەرئەنجامە ڕون و دەستبەجێیەکانی" ببێتەوە، لەوانە هەڵپەساردنی ئەو ڕێککەوتننامەیەی کە پەیوەندییەکانی نێوان یەکێتی ئەوروپا و ئیسرائیل بەڕێوەدەبات، هەروەها ڕاگرتنی هەناردەکردنی چەک بۆ ئیسرائیل کە بەپێچەوانەی یاسا نێودەوڵەتییەکان بەکاردەهێنرێت.
ژمارەی خوێندراو : 196 جار