تەواوبوونی سێ ساڵی پڕ قەیران و شكستی كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستان، هەرەس و كەلێن و خراپیی بەڕێوەبردنی سی ساڵی ڕابردووی كابینەی حكومەتەكانی پێش خۆشی هەڵماڵیی و، خاڵی هاوبەشی شكستی هەر نۆ كابینە حكومییەكەی هەرێمی كوردستان سێ پێداویستی سەرەتایی و سادەیە (كارەبا و سوتەمەنی و موچە) .

كارەبا
لەدوای كشانەوەی دامودەزگا حكومییەكانی ڕژێمی پێشووی بەعس لە ساڵی 1991 لە هەرێمی كوردستان، بۆ دەستكەوتنی كارەبا سود لە هەردوو بەنداوی دوكان و دەربەندیخان وەردەگیرا، بەڵام كاتژمێرەكانی پێدانی كارەبا زۆر كەم و خواستیش لەسەری ڕۆژ بە ڕۆژ زیاتر دەبوو، چەند ساڵێك بە دروشمی شۆڕشگێڕیی و كوردایەتی و، ماوەیەك بە شەڕی ناوخۆی نێوانیان و چەند ساڵێكیش بە ساوایەتی حكومەت، پارتی و یەكێتی توانیان كێشەی كارەبا لەلای خەڵك بەلاڕێدا ببەن .

ئێستا هەرێمی كوردستان خاوەنی شەش وێستگەی گەورەی بەهەرمهێنانی كارەبایە، سوتەمەنیی ئەم وێستگانە لەناوخۆ و كێڵگە نەوتی و گازییەكانی هەرێمی كوردستان بەرهەمدەهێنرێت، بۆ بەرهەمهێنانی كارەبای بەردەوامیش حكومەتی هەرێمی كوردستان پێویستی بە هاوردەی سوتەمەنی نیە، بەڵام دوای سی ساڵ لە حوكمڕانیی كوردی، هێشتاش خەڵكی كوردستان گرفتاری كەمی پێدانی كاتژمێرەكانی كارەبای نیشتمانییە لە هەرێمی كوردستان .

لە ئێستادا سەرەڕای بێدەسەڵاتی و بێپلانی حكومەت لە چارەسەری پرسی كارەبا، مۆلیدەی گەڕەكانیش بووەتە گرفتێكی گەورەی ژینگەیی و بارگرانییەكی زۆریش بۆ هاوڵاتیان بەجۆرێك نرخی یەك ئەمپێر كارەبای مۆلیدەكان 20 هەزار دیناری تێپیەڕاندووە .

گرفت و كێشە و قەیرانی كارەبا تەنها هاوڵاتیانی گرتوەتەوە و، چینی دەسەڵاتدار و بەرپرسی دەستڕۆیشتوو كارەبای بەردەوامیان هەیە ، هاوڵاتی ئاساییش بە ئەمپێر كارەبا لە مۆلیدە ئەهلییەكان دەكڕێت بە نرخێكی گران .


سوتەمەنی، نەوت و بەنزین و غاز

بەر لە فرۆشتنی نەوت و ئابورییە سەربەخۆكەی حكومەتی هەرێمی كوردستان، حكومەتی عێراق ساڵانە بەرمیلێك نەوتی لە ڕێگەی بریكارەكانی خۆراكەوە لە وەرزی زستاندا بەسەر هەر ماڵێكی پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان دابەشدەكرد، لە ساڵی 2014 و لەوكاتەی هەرێمی كوردستان بڕیاری سەربەخۆ فرۆشتن و هەناردەی نەوت دەدات، نەك هیچ كەس چاوی بە بە بەرمیلێك نەوت كەوتووە نە هاوڵاتیانیش لەبەرگرانییەكەی دەتوانن دەستی بۆ ببەن و بەرمیلێك بكڕن .
ڕۆژانە حكومەتی هەرێم نزیكەی 500 هەزار بەرمیل نەوت دەردەهێنێت و هەناردەی دەرەوەی دەكات بە 20 دۆلار كەمتر بە دەرەوە و بە 50 دۆلار زیاتر لەناوخۆدا و بە هاوڵاتیانی دەفرۆشێتەوە، بەڵام هاوڵاتیان بۆ زستان بە دەبە و بە لیتر نەوت لەو كۆمپانیا حزبییانەی پارتی و یەكێتی دەكڕن كە دەیخەنە بازاڕی ڕەش .
لەو بازاڕی ڕەشەی كە ئابوری سەربەخۆی پارتی و یەكێتی دروستیان كردووە بۆ خەڵك، نرخی یەك بەرمیل نەوتی سپی گەیشتووەتە 300 هەزار دینار .
موچە كەی لە هەواڵی بەپەلەوە دەبێتە ماف ؟
گەورەترین دەستكەوتی سەربەخۆ فرۆشتنی نەوت لەلایەن حكومەتی هەرێمەوە، دابەشكردنی موچەی كردە دوو مانگ جارێك و دوو مانگەكەشیان كردە هەواڵی بەپەلەی میدیاكان .
بڕیار بوو كە خۆیان سەربەخۆ نەوت بفرۆشن هەموو هاوڵاتیان ڕاستەوخۆ لە داهاتی نەوت سودمەندبن و پشكیان لە قازانجی نەوتدا هەبێت، بەڵام ئێستا ئەو منداڵەشی كە هێشتا لەدایكنەبووە سەرو 5 هەزار دۆلار قەرزدارە و بە كۆڵێك قەرزەوە چاو بە دونیای ئابوریە سەربەخۆكەی حكومەتی هەرێمدا هەڵدەهێنێت .
لەدوای ساڵی 2003 وە هەموو مانگێك زیاتر لە ملیارێك دۆلا لە بەغداوە بۆ موچە و خزمەتگوزاریی و پرۆژەكان دەهاتە هەرێمی كوردستان .
بەڵام كە حكومەتی هەرێم دەستی برد بۆ فرۆشتنی نەوت، نە موچە ما نە خزمەتگوزاریی و نە پرۆژە، پاشەكەوت و لێبڕین و خۆگونجاندن و گیانلەدەستدانی سەرەی وەرگرتنی موچە و هەواڵی بەپەلەی میدیكان بۆ موچە بووە تازەترین دەستكەوت و داهێنان و وەك منەتیش بە خەڵكی دەفرۆشنەوە و دەڵێن توانیومانە هەموو مانگێك موچە بدەین .

ئەگەر ڕۆژێك لەگەڵ كەسێكی بیانی بكەویتە گفتوگۆ و باسی حوكمڕانیی كوردایەتیی بازرگانەكانی نەوتی هەرێم و پێی بڵێیت لای ئێمە موچە مژدانە و هەواڵی بەپەلەیە و خانەنشینەكانمان لەسەرەی وەرگرتنی موچەی مانگانەكەیدا گیانلەدەستدەدات، بیرت كردوەتەوە دەبێت چی كاردانەوەیەكی هەبێت ؟!
ئەمە ئەو دەوڵەتەیە كە دەیانویست وەك زیندانێك بۆ خەڵكی دروست بكەن و تەنها لەبەرئەوەی پارێزراوبین لە بەفروباران و پەلاماردانی حەیوانات، هەموومان لە برسا و لە سەرما بكوژن ...
ئێرە هەرێمی كوردستانە ....

ژمارەی خوێندراو : 108 جار